Hey Gyp

Omdat ik sinds enkele dagen officieel zelf bij de oude leem hoor, vind ik dat ik vanaf nu ongegeneerd in andere oudheden mag duiken. En omdat mijn blog over 'See See Rider' me goed beviel, besloot ik op zoek te gaan naar wat achtergronden bij het nummer 'Hey Gyp' dat volgens Wikipedia op het album Animalisms van The Animals (Juni 1966) te vinden is. Maar bij nader onderzoek (op de Wikipagina over dat album) blijkt dat niet te kloppen. Ik heb het nummer op Starportrait de dubbele verzamel-lp in legergroene doos uit 1979. Maar ook op de (later verkregen) The Best of Eric Burdon & The Animals, vol. II (1967)
In ieder geval: nadat The Animals van bezetting veranderden en Eric Burdon & The Animals gingen heten, werd het nummer ook nog eens als single uitgebracht. 
Ik wist dat er van het nummer minimaal nog één andere versie bestond, namelijk die van Donovan. Die kende ik, heb ik in dezelfde tijd leren kennen. Deze versie, die je volgens Wikipedia moet aanduiden met 'Hey Gyp (Dig the Slow Version)' kwam uit in October 1965. 
Nieuw was voor mij de versie van de Soul Survivors uit 1967, een nogal rommelige versie die het dan ook niet veel verder bracht dan het b-kantje van een van de hitjes van dit nogal obscure bandje.

Donovan was dus de eerste. Hij staat ook genoteerd als schrijver van het nummer. Maar dat klopt toch niet helemaal. Wikipedia noemt het een 'altered version of the song "Can I Do It For You" by Memphis Minnie & Kansas Joe McCoy.' (1930). En dat klopt. 
Maar de namen van die uitvoerenden kende ik niet. Dus dat werd zoeken.

Memphis Minnie

Grafsteen Memphis Minnie

Memphis Minnie was op zijn zachtst gezegd een opmerkelijk mens. Geboren in 1897 als Lizzie Douglas staat ze op haar grafsteen (New Hope Baptist Church Cemetery in Walls, DeSoto County, Mississippi) vermeld als ' Lizzie "Kid" Douglas Lawlers aka Memphis Minnie'. Op Amerikaanse Wikipedia-pagina's en ook op andere sites over (vooral) kunstenaars staat vaak de begraafplaats vernoemd. Vaak met foto van de grafsteen. (In het geval van Memphis Minnie riep die foto bij mij in eerste instantie de naam op van het voetbalstadion van Veendam: De Lange Leegte. Maar dit terzijde.) De grafsteen is betaald door Bonnie Raitt.

Memphis Minnie

Memphis Minnie vond haar echte voornaam (Lizzie) nooit prettig. Ze werd door haar ouders met 'Kid' aangesproken en haar eerste optredens vonden dan ook plaats onder de naam Kid Douglas. De naam waaronder ze bekend werd, kreeg ze van een talent scout van Columbia Records, waarvoor ze een aantal opnames maakte. 

Haar carriere begon nadat ze op dertienjarige leeftijd van huis wegliep. Ze speelde sinds haar elfde gitaar en verdiende nu wat geld als straatmuzikant in Memphis (Tennessee). Van haar negentiende tot haar drieëntwintigste toerde ze door de zuidelijke staten met het circus van de Ringling Brothers. Daarna woonde en werkte ze weer op Beale Street in Memphis. Dat werken hield toen meer in dan alleen gitaarspelen en zingen. Om haar inkomsten wat op te krikken, werkte ze er ook als prostituee. Beale Street had zich in die tijd ontwikkeld tot het het centrum van de zogenaamde Memphis Blues. In de vele clubs die aan die straat lagen en die veelal eigendom waren van zwarte Amerikanen, speelden bekende namen als Louis Armstrong, B.B. King en Muddy Waters. En Memphis Minnie dus.

Ze werd ontdekt in 1929 toen ze samen met haar tweede man Kansas Joe McCoy op een straathoek wat kleingeld verdiende. Het nummer 'Bumble Bee' was een van de eerste opnames die van hun verscheen. In die tijd namen ze ook 'Can I do it for You' op, het lied waarop Donovan later zijn 'Hey Gyp' baseerde. Ze scheidde en verhuisde naar Chicago (of andersom) en ze had steeds meer succes, vooral haar "Me and my Chauffeur' werd een grote hit. Dit nummer nam ze op met Earnest Lawlars (a.k.a. Little Son Joe), haar derde man.Het nummer werd later onder andere uitgevoerd door Jefferson Airplane, op hun eerste album 'Takes off' (1966), met de voorgangster van Grace Slick: Signe Anderson)

Beale Street, Memphis, Tenessee, 1939

Memphis Minnie stond bekend als een, laten we zeggen, ferme meid die zich door niemand, en zeker niet door mannen, liet klein krijgen. Ze maakte gebruik van haar gitaar, haar vuisten, van messen en zelfs pistolen om haar gelijk te krijgen. Het schijnt dat ze pruimde (tabak kauwde, dus) en daarom tijdens haar optreden altijd een kopje bij de hand moest hebben om daar indien nodig een ferme kwak natte donkerbruine tabak in te spugen. Je zou bijna gaan terugverlangen naar die tijden als je zoiets leest.

Maar goed, de smaak veranderde en hoewel ze nog tot in de jaren vijftig doorging met optreden en het maken van opnames werd het allemaal toch minder. In haar hoogtijdagen was ze blijkbaar niet erg verstandig met haar geld omgegaan want al gauw was ze afhankelijk van een Social Security-uitkering. Het schijnt dat ze een aantal keren een interview aan tijdschriften gaf waarin ze haar armoedige omstandigheden beschreef en waarop dan door lezers werd gereageerd met giften aan haar adres. Ze stierf in 1973.

Lyrics 1 Ik heb geen goede versie van de lyrics kunnen vinden, maar dat is ook niet echt nodig. Het is een vrij eenvoudig verhaal. Een man doet een voorstel aan een vrouw: je krijgt van mij dit of dat als ik 'het' met jou mag doen. Haar antwoord blijft door het hele nummer heen een nogal omslachtige en vaak herhaalde omschrijving van 'nee'. De teksten van veel van die echt oude bluesnummers waren nogal aan de gewaagde, soms zelfs expliciete kant. Die van Memphis Minnie vielen (voorzover ik ze ken) nogal mee. Al waren de nummers voor ze opgenomen werden vaak nogal gekuist. Van een andere zangeres heb ik gelukkig nog een ongekuiste song kunnen vinden. Luister hier naar Lucille Bogan's 'Shave em Dry' uit 1935.
(En omdat het zo'n leuk nummer is, kunnen jullie onderaan deze pagina een recentere (en beter verstaanbare) versie van 'Shave em Dry' vinden.)

Donovan

Ik weet niet of Memphis Minnie ooit de bewerking heeft gehoord die Donovan van 'Can I do it For You' maakte, of misschien de cover van dat nummer door The Animals. Het zou ongetwijfeld een leuk citaat hebben opgeleverd. In ieder geval loopt het verhaal hier anders.  Donovan werd veelal gezien als het wat softere en bravere broertje van Bob Dylan. Zijn liedjes waren vooral lief. Je kunt hem (althans zijn muziek) goed samenvatten met de woorden Folksinger en Hippie. Hij is vooral nog bekend door nummers als 'Universal Soldier', 'Mellow Yellow', 'Hurdy Gurdy Man' en 'Atlantis'.

Gypsy Lovers, Gypsy Dave Mills

Het eerste dat opvalt aan het nummer is natuurlijk de nieuwe titel: 'Hey Gyp'. Ik heb die titel vroeger nooit begrepen. Door het onvolprezen internet ben ik er nu achter dat het lied zich richt tot Gyp Mills (ook: Gypsy Dave of David John Mills, 1946) een goede vriend en 'companion' van Donovan met wie hij een flink deel van de roerige jaren zestig doorbracht. Samen zijn ze nog (tegelijkertijd met The Beatles) bij de Maharishi Mahesh Yogi langsgeweest. Tegenwoordig is hij beeldhouwer en eigenaar van een soort beeldhouwschool in Thailand. In een paar interviews met hem die ik vond vertelt hij vooral veel niet over zijn avonturen met Donovan, omdat die in zijn eigen autobiografie uit de doeken zullen worden gedaan. Of die autobiografie er intussen is, weet ik niet. Het lied is in ieder geval geschreven in de tijd dat Donovan van zijn druggebruik af probeerde te komen. En met dat gebruik zal die Gyp ongetwijfeld iets te maken hebben gehad. 

Lyrics 2
In Donovans lyrics van 'Hey Gyp' is er ook sprake van een voorstel tot ruilhandel. Maar waar Memphis Minnie schoenen, kleren, een stuk land, een huis en zelfs een diamanten ring afwijst, gaat het bij Donovan om auto's en andere hulpmiddelen een 'tochtje' te maken. In ruil daarvoor wordt om 'some of your love' gevraagd en niet -in ieder geval niet zo duidelijk als bij Minnie- om seksuele diensten. Hij noemt een Chevrolet, een Ford Mustang en een Cadillac. Zijn laatste poging is het aanbieden van een suikerklontje. Maar nee, ze wil helemaal geen trip maken met hem, niet met de auto en niet anderszins. Ook hier loopt het allemaal op niets uit.
tekst

The Animals
Ik heb al vaker een nummer dat ik via Eric Burdon leerde kennen, gebruikt als

Bijschrift toevoegen

basis voor een blog als dit. 'See See Rider', 'Tobacco Road', 'Mother Earth', 'St. James' Infirmary', 'Uppers and Downers' en de kans dat ik dat nog wel eens doe, is vrij groot. Over Burdons versie vertel ik in die blogs over het algemeen vrij weinig. Ook hier laat ik het bij een korte notitie over de tekst (hieronder). Dat is misschien wat vreemd als het gaat over een muzikant die mijn muzikale smaak toch voor een groot deel mee heeft gevormd. Jarenlang stond het nummer 'Mother Earth' (Eric Burdon & War) bijvoorbeeld op nummer 1 van mijn begrafenislijstje. Tegenwoordig heb ik geen begrafenislijstje meer. Dat laat ik aan de nabestaanden over. 

'Hey Gyp' heeft nooit op dat lijstje gestaan. Tekst noch muziek lenen zich ervoor. Het is een vrij simpel, lekker in het gehoor liggend dingetje en Burdons versie is (natuurlijk) nog altijd de beste. Maar het heeft, denk ik, vrij weinig te maken met de leeftijd van mijn bronmuziek. Ik kan ook nauwelijks iets opschrijven over de muziek waar ik later en tegenwoordig de voorkeur aan gegeven heb of nog geef. Everything but the Girl, Björk, Dayna Kurtz, Nicholas Lens. Veel verder dan: 'o, wat mooi' kom ik meestal niet. Maar ik ben dan ook geen muziekcriticus, ik ben een consument. Ik schrijf een blog als dit niet om anderen aan te zetten naar de bijbehorende muziek te luisteren of hem zelfs goed te gaan vinden. Ik schrijf deze blogs omdat (de) geschiedenis (van dit nummer) me boeit, omdat via een blog als dit mijn geschiedenis vroeger begint. Ik word als het ware al aangekondigd (in het geval van 'Hey Gyp') in muziek uit de jaren dertig. Dat maakt (achteraf) mijn leven langer. 

Lyrics 3 The Animals zijn beduidend optimistischer (of naïever) in hun lyrics. In ruil voor auto's, huizen en meer van dat fraais, wil het meisje ook hier niet 'some of your love' schenken aan de man. Maar als de man dan in een soort intermezzo in allerlei toonaarden zijn liefde verkondigt en haar, middels zijn drummer, zijn 'heartbeat' laat horen, smelt haar hart en wil ze zijn liefde toch maar wel. En zijn Cadillac.
tekst 


Toegift
'Shave em Dry', Asylum Street Spankers