St. Louis Blues

Mijn eerste singletje was 'Bring it on home to me' schreef ik op de bladzijde over dat lied. Maar dat was niet de eerste blues die er bij ons in huis was. Dat was St. Louis Blues. Sterker nog, we hadden die muziek niet alleen in huis, we hadden hem zelfs live gehoord! In het Rapid (later Roda—stadion op Kaalheide in Kerkrade. Of all places. Daar namelijk traden de harmonieën, fanfares en marching bands op tijdens het Wereld Muziek Concours van 1962 of 1966. In een van die jaren was ik daar, met mijn ouders, bij. Welk van die twee jaartallen het correcte is, heb ik (nog) niet kunnen achterhalen. Maar dat komt misschien nog wel. Het was trouwens hoogstwaarschijnlijk niet de originele St. Louis Blues maar het mars-arrangement dat Glenn Miller ervan maakte: de St. Louis Blues

March. Dat lijkt althans logischer voor een gelegenheid als het WMC. Het singletje dat we ervan in huis hadden, was in ieder geval dat arrangement. Op de andere kant stond 'Oh, When The Saints'. De naam van het uitvoerende gezelschap weet ik niet meer, maar het kwam uit de Verenigde Staten en was de hit van die dag. Maar misschien was het wel de Clifton High School Mustang Band die op de foto hiernaast te zien is tijdens de intocht in stadion Kaalheide in 1962.

Waarschijnlijk was het mijn vader die het singletje kocht, hij was wel een Glenn Miller fan. Hij was 22 toen de oorlog voor Heerlen was afgelopen en Glenn Miller (een paar maanden later) om het leven kwam. Hij was later nooit echt veel bezig met muziek, maar bij het horen van -laten we zeggen- 'In the Mood' begonnen zijn vingers steevast ritmisch mee te knippen. Glenn Miller was voor hem waarschijnlijk de muziek van de herboren hoop en van de grootste avonturen in zijn leven: meewerken bij de bezetting van Duitsland, gevolgd door de politionele acties in Indonesië. 
In de clip hieronder zie je een stukje uit The Glenn Miller Story, met James Stewart in de hoofdrol.

Maar goed, in 1962 wist ik nog helemaal niets van de blues, in 1966 misschien een beetje meer. Maar ik combineerde het plaatje van mijn vader nooit met de moderne muziek die ik begon te leren kennen. Ik weet alleen nog dat ik het best mooie muziek vond. 
Pas later, geen idee hoeveel later, leerde ik 'St Louis Blues' kennen als de bluesklassieker die het is. En pas vandaag (14 Juni 2014) ben ik meer info over het nummer gaan zoeken. En wat blijkt: het is dit jaar precies honderd jaar oud. Het werd gepubliceerd in September 1914.

W.C. Handy

Het nummer is geschreven door W.C. Handy (1873-1953). Handy heeft meer klassiekers op zijn naam staan: 'Memphis Blues' en 'Beale Street Blues' zijn wel de bekendste. Hij staat bekend als de 'Father of the Blues'. Volgens de Engelstalige wikipedia is hij degene die ervoor gezorgd heeft dat de blues een van de dominante krachten in de Amerikaanse muziek werd. 

Tegen de wil van zijn streng gelovige vader, die vond dat muziekinstrumenten werktuigen van de duivel waren, leerde hij er een aantal te bespelen. Op zijn 23e begon hij met zijn band, Mahara's Colored Minstrels, aan een drie jaar durende tour door de zuidelijke staten van de VS (en Cuba) tegen een vergoeding van $6 per week. Na die drie jaar had hij daar een beetje genoeg van, en ging samen met zijn vrouw Elisabeth Price wonen in Florence, Alabama, zijn geboorteplaats. Daar gaf hij een paar jaar muziekles aan een college. Maar dat verveelde vrij snel en hij sloot zich weer aan bij de Mahara's en tourde weer een tijdje. Daarna vestigde hij zich in Clarksdale, Mississippi. In alle streken die hij bezocht, bestudeerde hij de locale, regionale muziek, vooral die van de zwarte bevolking. Daarbij ontdekte hij o.a. dit:

"A lean loose-jointed Negro had commenced plunking a guitar beside me while I slept... As he played, he pressed a knife on the strings of the guitar in a manner popularized by Hawaiian guitarists who used steel bars....The singer repeated the line three times, accompanying himself on the guitar with the weirdest music I had ever heard.

Kortom hij ontdekte de slide guitar. De techniek had men overgenomen van Hawaiiaanse gitaristen. Vaak werd ook een over de vinger geschoven flessenhals gebruikt (bottleneck), tegenwoordig gebruikt men meestal een metalen huls. 

In 1909 verhuisde Handy naar Memphis en daar schreef hij in dat jaar zijn eerste 'hit': 'Memphis Blues' (uitgegeven in 1912). Hij speelde daar met zijn band vooral op Beale Street (zie ook Memphis Minnie), zijn nummer met die titel stamt uit 1916. En in de tussenliggende tijd had hij dus ook nog de 'St. Louis Blues' geschreven (1914).

'Memphis Blues' wordt wel het eerste bluesnummer ooit genoemd, waardoor W.C. Handy de 'uitvinder' van de blues zou worden. Zelf zou hij dat nooit zo noemen: tijdens zijn reizen door de USA inventariseerde hij de verschillende muziekstijlen die door de arme zwarte Amerikanen gebruikt werden en gebruikte die diverse stijlen ook in zijn composities. Later schreef hij enkele boeken over het thema. De titel "Father of the Blues' heeft hij dus in ieder geval wel verdiend al is zijn vaderrol meer die van een pleegvader die allerlei kinderen in zijn huis opneemt en er een hecht gezin mee vormt.

Vier jaar na zijn dood kwam de film St Louis Blues uit, die losjes gebaseerd is op W.C. Handy's leven. De hoofdrol wordt gespeeld door Nat King Cole. Verder deden o.a. Eartha Kitt, Cab Calloway, Ella Fitzgerald en Mahalia Jackson mee. Bekijk hier de hele film, of ga naar 1.26.00 voor de St. Louis Blues.

Het wordt me uit de verschillende aanbiedingen niet helemaal duidelijk wat nou eigenlijk de oudste opname van St Louis Blues is die je op Youtube kunt vinden.  De opname van Bessie Smith is niet helemaal duidelijk qua jaartal, er staat bij 1914, maar het zou ook 1922 kunnen zijn. Maar de mooiste is natuurlijk die waarin we Bessie Smith ook op bewegend beeld kunnen zien, in de korte film St Louis Blues (1929): The man got a heart like a rock cast in the sea.